donderdag 22 september 2011

Een zomerschool in Epidaurus

Waar moet je zijn als je in aanraking wilt komen met Grieks theater? Juist, in Epidaurus! Daar toog ik afgelopen zomer dus heen – mijn rugtas volgepropt met Griekse tragedies. Dit jaar organiseerde het European Network of Research and Documentation of Performances of Ancient Greek Drama voor de tiende keer een zomerschool op deze plek met het doel tien theaterwetenschappers en evenzoveel classici nader tot elkaar te brengen.  We gingen het deze twee weken namelijk hebben over de opvoering van klassiek Grieks theater. Het verschil tussen classici en theaterwetenschappers bleek al snel. Wij, classici, zouden te veel op de tekst gefixeerd zijn. Maar zíj hadden de tragedies niet eens in het Grieks gelezen!

Maar we kwamen er wel uit. De organisatoren hadden gezorgd voor  vele lezingen van classici en theaterwetenschappers uit heel Europa, interviews met theatermakers en verschillende werkgroepen. In deze werkgroepen moesten de classici met theaterwetenschappers samenwerken, bijvoorbeeld om een eigen dramaturgie te maken voor een voorstelling. 

De mestkever uit Vrede van Aristophanes
Daarnaast stonden er natuurlijk verscheidene uitstapjes naar het theater op het programma. De eerste was een opvoering in Athene van de (A)pollonia van de Poolse regisseur Warlikowski. Na nog even snel de Akropolis op en neer te zijn gerend kregen we in het theater een broodnodige inleiding op het stuk. Het was namelijk een voorstelling over opoffering, waarin het verhaal van een Poolse vrouw in de Tweede Wereldoorlog werd gecombineerd met het verhaal van Alkestis, Iphigeneia in Aulis en de Oresteia. In het Pools. Met Griekse boventitels. Gelukkig had ik alle tragedies in mijn rugzak zitten.

De uitvoering van Aristophanes’ Vrede, waar we een paar dagen later naartoe gingen in het theater van Epidaurus, was van een totaal andere orde. De hoofdfiguur Trygaeus vliegt op een mestkever naar de Olympus om daar de godin Vrede te bevrijden, nadat ze is opgesloten door de oorlogsgod (in deze voorstelling vrij onsubtiel uitgebeeld als een grote Adolf Hitler). Om op de Olympus te geraken zorgde de poep- en scheethumor rondom deze mestkever – “you’re flying with Olympus Air” *scheetgeluid* – voor de broodnodige grappen in de voorstelling die ik nog wel begreep (de voorstelling was verder geheel in het Nieuw-Grieks). 

De studenten die een stuk van de Vogels naspelen
Een andere voorstelling in het theater van Epidaurus kon helaas niet doorgaan, omdat net als de rest van Griekenland  ook het toneelgezelschap besloten had te staken. Dit pakte overigens goed uit voor onze groep. We hadden een paar dagen eerder in het kleinere theater van Epidaurus een paar stukjes koorlied ingestudeerd onder begeleiding van de bekende Griekse componist Philippos Tsalachouris, die ook muziek voor koorliederen bij moderne opvoeringen componeert. Hij had ons delen uit een koorlied van de Vogels van Aristophanes en de Perzen van Aeschylus geleerd. Omdat het grote theater die avond toch niet gebruikt werd, mochten wij vervolgens de geest van koning Darius oproepen en rondspringen als vogeltjes voor een publiek van wel 15 docenten van de zomerschool. Het was geen 15.000 man, maar groots was het zeker.

Voorzien van veel meer kennis over de moderne opvoering van klassieke stukken en een heel stel internationale vriendschappen vloog ik na twee weken zomerschool weer terug naar Nederland. Mijn vliegtuigmaatschappij was Olympic Air. Gelukkig geen mestkever.

Petra Buffing