Op 6 maart werden de Martinus Nijhoffprijzen 2010 en 2011 uitgereikt in het Amsterdamse Muziekgebouw aan 't IJ. De Martinus Nijhoffprijs is de belangrijkste prijs voor vertalers in het Nederlandse taalgebied en wordt toegekend door het Prins Bernhard Cultuurfonds.
Voor het eerst organiseerde het Cultuurfonds op de dag van de prijsuitreiking de vertaalmanifestatie Nederland Vertaalt. Op het programma stonden workshops en optredens rond het thema ‘vertalen’.
Voor het eerst organiseerde het Cultuurfonds op de dag van de prijsuitreiking de vertaalmanifestatie Nederland Vertaalt. Op het programma stonden workshops en optredens rond het thema ‘vertalen’.
Het Fonds had, samen met de Volkskrant, ook een vertaalwedstrijd uitgeschreven: het ging om songteksten in het Engels, Frans en Duits, en in de twee talen van de Nijhoffprijswinnaars, het Afrikaans en het Latijn. Het vertaalde resultaat moest in elk geval zingbaar zijn. Nu is het niet zo makkelijk om een Latijnse song te vinden waarbij je direct de melodie in je hoofd hoort, zoals dat wel gaat bij het onsterfelijke House in New Orleans. De jury had gekozen voor een lied uit de Carmina Burana, een verzameling gevarieerde middeleeuwse gedichten, en wel het bekende lied van de gebraden zwaan. Dit is te beluisteren in ‘oorspronkelijke’ uitvoeringen, gebaseerd op de middeleeuwse muzieknoten in het handschrift, en als onderdeel van de befaamde Carmina Burana van de Duitse componist Carl Orff (1895-1982).
Twee weken voor 6 maart nomineerden de vijf jury’s voor elke taal vijf vertalingen. Op de dag zelf werden de winnaars bekendgemaakt. VU-docent Latijn Harm-Jan van Dam bleek de aansporing ter harte te hebben genomen die hem als fraaie bundel bij zijn zestigste verjaardag door studenten en collega’s was aangeboden, getiteld Vertaaldt. Hij bleek de prijswinnaar bij Latijn, waar 101 vertalingen waren ingestuurd. De inzendingen bleven strikt anoniem tot de jury’s hun keuzes bepaald hadden. Gelukkig maar, want de jury voor Latijn bestond uit Van Dams naaste collega’s van Latijn van Nijmegen, UvA en VU-docente Mieke Koenen.
De website Nederland Vertaalt, waar alle genomineerde vertalingen te lezen waren, is helaas uit de lucht. Hier volgt de vertaling van Harm-Jan van Dam, die volgens de auteur zelf lang niet volmaakt is, en, zoals alle vertalingen, niet DE maar EEN vertaling.
Olim lacus colueram, olim pulcher extiteram, dum cignus ego fueram. Miser, miser! Modo niger et ustus fortiter! Girat, regirat garcifer; me rogus urit fortiter: propinat me nunc dapifer, Miser, miser! Modo niger et ustus fortiter! Nunc in scutella iaceo, et volitare nequeo dentes frendentes video: Miser, miser! Modo niger et ustus fortiter! | Ooit zwom ik op het zwanenmeer, ooit dreef ik sierlijk heen en weer, nu ben ik dood, dat kan niet meer. Dood en verraden, dood en gebraden en zwart geblakerd De koksmaat draait en draait aan ‘t spit het vuur brandt me zo zwart als git de obers staan al in ’t gelid. Dood en verraden, dood en gebraden en zwart geblakerd Kijk mij hier nu als pronkstuk staan, ik arme vleugellamme zwaan zie grage kaken opengaan. Dood en verraden, dood en gebraden en zwart geblakerd |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten